Serca pełnego  prostoty był, lecz wspaniałego...(Jan Długosz)

 

 

Władysław Jagiełło (litewskie Jogaiła) urodził się około roku 1348 jako syn wielkiego księcia Olgierda i Julianny, księżniczki twerskiej. Po śmierci ojca w 1377 roku objął rządy wielkoksiążęce na Litwie.

 

14 sierpnia 1385 roku w Krewie wyraził zgodę na propozycję małżeństwa z Jadwigą (królową Polski, córką Ludwika Andegaweń-skiego) i połączenie Litwy z Polską. W związku z tym 15 lutego 1386 roku przyjął w Krakowie chrzest i imię Władysław, trzy dni później poślubił Jadwigę i 4 marca 1386 r. został koronowany na króla Polski.

W celu zacieśnienia więzi między Polską a Litwą zawarł w 1401 r. unię radomsko-wileńską, a w 1413 r. unię horodelską.

W ten sposób połączył obydwa mocarstwa osobą wspólnego monarchy. Dzięki dziełu chrystianizacji Litwy został uznany za misjonarza tych ziem. Wzrastająca potęga Polski, unia z Litwą i jej chrzest doprowadziły do ostatecznej rozprawy z zakonem krzyżackim: tak oto 15 lipca 1410 r. połączone siły polsko-litewskie pod wodzą Jagiełły zadały Krzyżakom na polach Grunwaldu dotkliwą klęskę.

Małżeństwo Jagiełły z Jadwigą, mimo znacznej różnicy wieku, układało się dobrze. Niestety królowa zmarła młodo nie pozostawiw-szy następcy. Po śmierci Jawigi Jagiełło jeszcze trzykrotnie zawierał małżeństwa: z Anną Cylejską (1402), Elżbietą Granowską (1417) oraz Sonką (Zofią − 1422) − matką sukcesorów: Władysława III Warneńczyka (króla Polski i Węgier) oraz Kazimierza Jagiellończyka (wielkiego księcia litewskiego i króla Polski).

Według relacji Jana Długosza Władysław Jagiełło był średniego wzrostu o nieco podłużnej twarzy i wesołym spojrzeniu. Odznaczał się rzadko spotykanym wówczas zamiłowaniem do higieny, co dzień bowiem bywał w łaźni. Był wstrzemięźliwy, jadał zawsze proste potrawy i pił tylko wodę, a unikał piwa i syconych miodów.

Nie miał wykształcenia, ale doceniał rolę wiedzy i nauki.

W 1400 roku odnowił Akademię Krakowską zapewniając jednocześnie fundusze na jej utrzymanie (zasługi Jagiełły zostały docenione w nazwie uniwersytetu). Lubił malarstwo cerkiewne i muzykę, a jego namiętnością były polowania. W obyciu był człowiekiem prostym i bezpośrednim, jako polityk był sprytny i elastyczny.

Rozwaga oraz zdolności polityczne króla doprowadziły na przełomie XIV i XV wieku do wielkiego rozkwitu Polski i Litwy. Przez potomnych uznany został za ponadnarodowego władcę Polaków, Litwinów i Rusinów, a unia przez niego stworzona może być przykładem pokojowej współpracy narodów.

Ten wybitny władca związany był również z naszą miejscowo-ścią. To właśnie Władysław Jagiełło na prośbę Piotra Tłuka, dziedzica Strykowa i miecznika łęczyckiego, zezwolił na lokację miasta w jego wsi Skoszewy, w ziemi łęczyckiej. 26 sierpnia 1426 r. król wydał akt lokacyjny i nadał Skoszewom prawa miejskie, ustanawiając targ tygodniowy w każdy piątek oraz jarmarki roczne: jeden w dzień Wszystkich Świętych, drugi w dzień Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny 15 sierpnia.

Jagiełło był jednym z pierwszych władców angażujących się w ochronę przyrody, a przy tym człowiekiem bardzo wrażliwym na jej piękno. Przebywając wiosną 1434 roku w Medyce koło Przemyśla „poszedł do lasu dla słuchania słowika i ucieszenia się jego słodkim pieniem, a zabawiwszy na tym słuchaniu aż do późnej nocy, zaziębił się mocno”.

 

Po tym wydarzeniu król Władysław zmarł na zapalenie płuc w Gródku pod Lwowem 1 czerwca 1434 r.Pochowany został na Wawelu.